.
01:41 PM - 19/08/2025
دیوەکانی دیکەی وشە
هێرۆ ئیبراهیم ئه‌حمه‌د: گه‌وره‌ترین شەهاده‌ی دنیا به‌قه‌ده‌ر وه‌رگرتنم له (كۆمه‌ڵه) دڵخۆشی نه‌كردم
مەریوان مەسعود
كاریزمایی ژن، لەو نامه‌یه‌ی هێرۆ خان بۆ (د.محه‌مەد سابیر)ی هاوڕێی ته‌مه‌نی نووسی!
زۆربه‌ی جار، كاتێك ده‌مه‌وێت بابه‌تێك له‌باره‌ی كه‌سایه‌تییه‌ك بنووسم، به‌تایبه‌ت كه بابه‌ته‌كانی من زۆرتر بنكۆڵكاریین، تا نه‌گه‌مه قه‌ناعه‌ت، بابه‌ته‌كه نانووسم، كه‌چی سه‌یر ده‌كه‌یت، كه‌سایه‌تییه‌كه زۆر گه‌وره و كاریگه‌ر بووه له‌سه‌رده‌می خۆی و شوێنده‌ستی زۆر دیاربووه له كۆمه‌ڵگە و له رووداوه‌كاندا، بەڵام كه‌مترین سه‌رچاوه و نووسین و بابه‌ت و به‌ڵگه‌نامه و ده‌ستوخه‌تی هه‌یه له ئه‌رشیفدا و كاتێک دەگەڕێی بۆ ناوه‌كه‌ی، كه‌مترین زانیاریت له‌باره‌یه‌وه ده‌ستده‌كه‌وێت.
نامه‌یه‌كی گرنگ
ئه‌و كه‌سایه‌تییه‌ی ئه‌مجاره ده‌مه‌وێت له‌باره‌یه‌وه بنووسم و به‌ڵگه‌نامه‌یه‌كی گرنگی شرۆڤه بكه‌م، هێرۆ ئیبراهیم ئه‌حمه‌د (هێرۆ خان)ە، كه له‌زۆربه‌ی قۆناغه‌كانی ژیانی، چ له منداڵی و چ له هه‌رزه‌كاری و چ له كامڵ بووندا، هه‌میشه به‌و جۆره‌ی قۆناغه‌كه ویستوویه‌تی خه‌باتی كردووه، له پێناو كوردایه‌تی و هێنانه‌دی كۆمه‌ڵگه‌یه‌كی مۆدێرن و هۆشیاردا، كه تێیدا مرۆڤ سه‌نته‌ر بێت و هیچ شتێك له مرۆڤ گه‌وره‌تر نه‌بێت.
هێرۆ خان، كه من لێره نامه‌یه‌كی گرنگ و مێژوویی شرۆڤه ده‌كه‌م، تێیدا ده‌یسه‌لمێنێت ئه‌م خاتوونه تێكۆشه‌ره چه‌ند په‌رۆش و خۆشحاڵ بووه، كاتێک وه‌ك ئه‌ندامی رێكخستنه‌كانی (كۆمه‌ڵه‌ی ره‌نجده‌ران) قبوڵكراوه، له كاتێكدا ئه‌و كچی تێكۆشه‌ر و مامۆستای كوردایه‌تی، ئیبراهیم ئه‌حمه‌د و هاوسه‌ری كاریزمای كوردایه‌تی و خه‌بات، مام جه‌لال تاڵه‌بانی بوو، له‌وانه‌یه بێ هیچ خۆ ماندووكردنێک ببوایه به ئه‌ندامی هه‌ر رێكخستنێک كه بیویستایه، به‌ڵام نه‌خێر! هێرۆخان له‌وه‌شدا جیاواز بوو، به‌ڵكو به رێگه‌ی تایبەتی خۆی داوای ئه‌ندامبوونی كردووه له سه‌ركردایه‌تی (كۆمه‌ڵه)، ئه‌ویش له رێگه‌ی هاوڕێی دێرین و هاوخه‌باتی خۆی د. محه‌مه‌د سابیر، كه دیاره له رێگه‌ی نامه‌یه‌كه‌وه داوای له د. محه‌مه‌د سابیر كردووه تا داواكاریی ئه‌ندامبوونی له كۆمه‌ڵه بۆ به‌رزبكاته‌وه، دیارە به خۆشحاڵییه‌وه ئه‌ندامبوونه‌كه‌ی قبوڵ ده‌كرێت، بۆیه، هێرۆ ئیبراهیم ئه‌حمه‌د له نامه‌یه‌كدا كه له 25/10/1978 بۆ د. محه‌مه‌د سابیری نووسیوه، تێیدا سوپاسگوزاری د. محه‌مەد سابیره، هه‌روه‌ها خۆشحاڵیشه كه ئه‌ندامبوونه‌كه‌ی قبوڵ كراوه له‌سه‌ره‌تای نامه‌كه‌دا، هێرۆخان هۆكاری سه‌فه‌ر نه‌كردنه‌كه‌ی بۆ شام، هه‌روه‌ها دره‌نگ كه‌وتن له نووسینی نامه‌كه‌ی بۆ د. حه‌مه سابیر روونده‌كاته‌وه و ده‌نووسێت:
(بۆ برای زۆر به‌ڕێز و خۆشه‌ویست كاك حه‌مه سابیر برا ئه‌م كات و هه‌موو كاتێكت شاد
زۆر زۆر داوای لێبوردنت لێ ئه‌كه‌م چونكه نامه‌كه‌م زۆر دواكه‌وت، به‌ڵام هۆكه‌ی ئه‌وه‌بو كه به‌ته‌مای رۆیشتنم بۆ شام تا قه‌راریشم دابو كه چه‌ن رۆژێك بڕۆم و نامه‌م بۆ نوسی بوی له‌سه‌ر ئه‌و ئه‌ساسه، به‌ڵام دوایی تلفون یان بۆ كردم عیینی رۆژ كه نه‌ڕۆمه‌وه شام جارێ ئنجا هه‌ر له مه‌راقا بوم كه بڕۆمه‌وه یان تا دوێنێ دكتۆر كه‌مال (مه‌به‌ستی هێرۆخان د.كه‌مال خۆشناوه) به‌ماڵی ئێمه‌ی وتبو له شام كه جارێ نه‌ڕۆمه‌وه تا ته‌لفونم بۆ نه‌كه‌ن. انجا هه‌مو مه‌شروعه‌كانم گۆڕان نازانم سه‌به‌یش چیتر ده‌بێ كه جارێ نه‌ڕۆمه‌وه هه‌ر وای به‌باش ئه‌زانن یان شتێك هه‌یه ئه‌حواڵی كاك سالارم بپرسه (مه‌به‌ستی هێرۆ خان سالار عه‌زیزه) وتیان ده‌مێكه رۆیشتۆته‌وه. نازانم ته‌لفونی بۆ كردی یان نه).
هەمیشە شان به‌شانی برا پێشمه‌رگه‌كان خه‌باتی كردووه، بۆیه نازناوی (داده هێرۆ)ی له‌لایه‌ن برا پێشمه‌رگه‌كانه‌وه پێدراوه
ده‌ستپێكردنی كاری سیاسی
هێرۆ خان، كه له 12 /6/1948 لە شاری سلێمانی لەدایکبووە، لە بنەماڵەیەکی رۆشنبیر و كوردپه‌روه‌ردا گەورە بووە، قۆناغەکانی خوێندنی بڕیووە و چەندینجار بەهۆی هەڵاتن و تێکچوونی دۆخی عیراق و هه‌ڵوێست و كوردایه‌تی بنه‌ماڵه‌كه‌یان لە خوێندن دابڕاوە، لە کۆتاییدا لە ساڵی 1972 دەبێتە خاوەنی بڕوانامەی به‌كالۆریۆس له بواری كۆمه‌ڵناسی لە زانکۆی موستەنسەرییە لە به‌غدا، بەهۆی ئەوەی ساڵی پەنجاکان باوکی (مامۆستا ئیبراهیم ئه‌حمه‌د) لەلایەن سەرانی حکومەتی ئه‌و كاتی عیراقه‌وه دەستگیر دەکرێت، هێرۆخان رووی بەرەو سیاسەت دەچەرخێت و شوێنی دەکەوێت، له سه‌ره‌تای ساڵانی حه‌فتا لەگەڵ مام جەلال تاڵەبانی هاوسەرگیری کردووە و شانبەشانی ئەو لەقۆناغەکانی دواتردا لە شاخدا بووە و هه‌میشه نموونه‌ی ژنێكی تێكۆشه‌ر و پێشمه‌رگه بووه، هه‌رگیز باوه‌ڕی به‌وه نه‌بووه كه ئیستغلالی ناو و پێگه‌ی باوكی و هاوسه‌ره‌كه‌ی بكات، به‌ڵكو هه‌میشه خۆی تێكۆشاوه و شان به‌شانی برا پێشمه‌رگه‌كان خه‌باتی كردووه، بۆیه نازناوی (داده هێرۆ)شی له‌لایه‌ن برا پێشمه‌رگه‌كانه‌وه پێدراوه.
بۆ سه‌لماندنی ئه‌م وتانه‌شمان، بڕگه‌ی دووه‌می نامه‌كه‌ی هێرۆ خانه، كه بۆ د. حه‌مه سابیر-ی نووسیوه و ده‌ڵێت:
(برای به‌ڕێز به‌ڕاستی زۆر زۆر شاد بوم به نامه‌كه‌ت باوەڕكه گه‌وره‌ترین شهاده‌ی دنیا به‌قه‌ده‌ر وه‌رگرتنم له كۆمه‌ڵه بۆ تاقی كردنه‌وه دڵ خۆشی نه ئه‌كردم، چونكه به‌ڕاستی باوڕم پێیه‌تی و به دڵی خۆم هه‌ڵم بژاردوه به بێ تاسیری ده‌وروپشت و به عه‌قڵی خۆم و ئاماده‌ی سه‌روماڵ دانانم له پێناوی دا و هیوادارم كه بێ به‌شم نه‌كه‌ن له رۆژنامه و بڵاوكراوه‌دا. وخۆشم به جدی ده‌ست ئه‌كه‌م به خوێندنه‌وه و ئاماده‌ی هه‌مو ئیش و كارێكم به قه‌ده‌ر توانای خۆم.
برای به‌ڕێز وا جارێ لێره‌م و كه‌ی مه‌علوم بو رۆیشتم خه‌به‌رتان ئه‌ده‌مێ پێش ماوه‌یه‌ك. ئه‌و رۆژه‌ی ته‌لفونت كرد زۆر شپرزه بوی زۆر دڵم له‌لای وه‌زعی براده‌رانه. هیچ خه‌به‌ری تازه‌مان له‌لا نیه، به‌ڵام له‌وانه‌یه له‌م یه‌ك دو رۆژەیا خه‌به‌ری تازه ببێ هه‌ر بو ته‌لفۆنتان بۆ ئه‌كه‌م. هه‌مو لایه‌ك زۆر سه‌لام یان هه‌یه. رێز و سه‌لامی زۆر بۆ براده‌ران ئیتر هه‌ر خۆشی تان.
خوشكت
هێرۆ
(25/10/1978)
هێرۆ خان، واته ئه‌م ژنه پۆڵایینه، هه‌ر له سه‌ره‌تای گه‌نجییه‌وه بۆ خه‌بات خوڵقاوه و هه‌میشه حه‌زی له‌وه بووه خۆی بێت، نه‌ك وێنه‌ی باوک و هاوسه‌ری وه‌ك سێبه‌ر به دواوه‌یه بن
ئه‌گه‌ر دیقه‌ت بده‌ن، هێرۆ خان، له هیچ بۆنه و نامه‌یه‌ك و به‌ڵگه‌نامه‌یه‌ك و ته‌نانه‌ت چاوپێكه‌وتن و وتارێكیشدا ئه‌وه‌نده‌ی به‌رچاوی من كه‌وتووه، به قه‌د به ئه‌ندامبوونی له (كۆمه‌ڵه)، خۆشحاڵ نه‌بووه، ئه‌وه‌تا ده‌ڵێت (گه‌وره‌ترین شەهاده‌ی دنیا، به‌قه‌د وه‌رگرتنم له كۆمه‌ڵه دڵخۆشی نه‌ئه‌كردم)، هێرۆخان، واته ئه‌م ژنه پۆڵایینه هه‌ر له سه‌ره‌تای گه‌نجییه‌وه بۆ خه‌بات خوڵقاوه و هه‌میشه حه‌زی له‌وه بووه خۆی بێت، نه‌ك وێنه‌ی باوک و هاوسه‌ری وه‌كو سێبه‌ر به دواوەیەوه بن، بۆیه راشكاوانه به د. محه‌مەد سابیر ده‌ڵێت: (به‌راستی باوه‌ڕم پێیه‌تی و به‌دڵی خۆم هه‌ڵمبژاردووه و به بێ تاسیری ده‌ورو پشت)، واته دووپاتیده‌كاته‌وه كه ئه‌م بڕیاری تێكۆشانه له رێكخستنه‌كانی كۆمه‌ڵەدا، بڕیاری خۆیه‌تی و بڕیاریشی داوه زیاتر خۆی رۆشنبیر بكات و ده‌ستیكردووه به خوێندنه‌وه، چونكه ئه‌وكات یه‌كێك له‌و تایبەتمەندییانەی ئه‌ندامێكی (كۆمه‌ڵه) هه‌یبووه، ئه‌وه بووە به به‌راورد به رێكخستن و حزب و لایه‌نه‌كانی دیكه، رۆشنبیرتر و خوێنده‌وارتربوون.
تێبینی: بۆ ئه‌م بابه‌ته سوودم له كتێبی (چرای رێی خه‌بات) وه‌رگرتووه له كۆكردنه‌وه و ئاماده‌كردنی جه‌مال لۆلۆ.
لە تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان شەیری بکە
