.
11:38 AM - 07/10/2025
ئاری مەحمود قەرەداغی
کێ لە ساڵی 2027 شوێنی گوتێرسی پورتوگالیی دەگرێتەوە؟ زۆرێک لە وڵاتان داوای ژنێک دەکەن بۆ یەکەمجار سەرکردایەتی نەتەوە یەکگرتووەکان بکات. وڵاتە زلهێزەکان بە شێوەیەکی جیاواز شتەکان دەبینن.
لە ڕاستیدا هەڵبژاردنی سکرتێری گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان دەبێ بابەتێکی سادە بێت: ئەنجوومەنی ئاسایش پێشنیارەکان پێشکەش بە کۆبوونەوەی گشتی دەکات، پاشان کۆبوونەوەی گشتی سەرۆکی باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان هەڵدەبژێرێت. لە واقیعدا تا ڕادەیەک ئاڵۆزترە.
ڕێسای نەنووسراو هەیە: بۆ نموونە نابێت سکرتێری گشتی لە یەکێک لەو پێنج وڵاتە بەهێزەی ڤیتۆوە بێت کە لە ئێستاوە بەهێزن. وە داواکاری لەلایەن گروپەکانی وڵاتانەوە هەیە. ئەمجارەیان دەوڵەتانی ئەمریکای لاتین و کاریبی دەبن کە لە ڕیزبەندی داهاتوودا دەبن.
جگە لەوەش ئەنجومەنی ئاسایش لە یەک کاتدا تەنها یەک کاندید پێشکەشی ئەنجومەنی گشتی دەکات. بۆیە بەرزترین دەستە هیچ بژاردەیەکی ڕاستەقینەی نییە. ئێستا زۆر لە لایەنەکان داوادەکەن کە دوای ٨٠ ساڵ لە دامەزراندنی نەتەوە یەکگرتووەکان کاتی ئەوە هاتووە، نەتەوە یەکگرتووەکان دەبێت ژنێک لە سەرکردایەتییەکەیدا هەبێت.
ڕەخنە لە پرۆسەی هەڵبژاردنی کاندید ناڕوونە
زۆرێک لە وڵاتان ڕەخنە لە شێوازەکانی ئێستای هەڵبژاردن دەگرن. بۆ نموونە باڵیۆزی ڕۆمانیا لە نەتەوە یەکگرتووەکان داوای پرۆسەیەکی بنکە فراوان دەکات. نوێنەری نەرویج کاندیدی دەوێت کە نوێنەرایەتی هەموو وڵاتانی ئەندام بکەن.
لە ساڵی 2016 کە گۆتێرێس هەڵبژێردرا، پرۆسەکە بە سەرکەوتوویی کرایەوە. کاندیدەکان دەبوو لە کۆبوونەوەی گشتیدا دانیشتنیان بۆ ئەنجام بدرێت. لویس شاربۆنۆ، پسپۆڕی نەتەوە یەکگرتووەکان لە ڕێکخراوی مافی مرۆڤی هیومان ڕایتس وۆچ دەڵێت: "ئەوە شتێکی باش بوو".
"چونکە فشاری خستە سەر ئەنجومەنی ئاسایش بۆ ئەوەی کەسێک کاندید بکات کە ئاستێکی باشو ئەزمونی پێشکەش کردبێت
لە تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان شەیری بکە